Kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất
Nước Nga tuyên bố rút ra khỏi chiến tranh. Ngày 8 tháng 11 năm 1917, Lênin đọc sắc lệnh hòa bình, kêu gọi các chính phủ tham chiến mở ngày cuộc thương lượng tiến tới kí kết một hòa ước dân chủ và công bằng không cắt đất và không bồi thường chiến phí. Nhưng phe Hiệp ước đã từ chối vì cho rằng chính quyền Xô Viết không thể đứng vững được. Đức thì lại đồng ý, nhằm tìm cách chiếm đất và tiêu diệt chính quyền Xô Viết trẻ tuổi. Đại biểu hai bên Nga Xô Viết và Đức họp ở Brét Litôpxeơ tháng 12 năm 1917. Đức ra điều kiện thôn tính đất đai, đòi Nga nhượng cho Đức vùng Ba Lan, Litva, một phần Borussia và Volini. Trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn của tình hình cách mạng mới thành công. Lênin quyết định tiếp nhận những điều khoản nghiệt ngã đó. Ngày 3-3-1918 Nga phải kí hòa ước Brét Litôpxcơ. Nước Nga cách mạng muốn có thời gian để tổ chức hậu phương, tăng cường Hồng quân, đập tan bọn phản cách mạng, củng cố Nhà nước Xô Viết, chuẩn bị điều kiện đầy đủ để đuổi quân Đức ra khỏi nước Nga.
Năm 1918, Đức thấy ký kết với Nga sẽ nhẹ được một mặt trận phía Đông để dồn binh lực đánh thắng Anh, Pháp ở mặt trận phía Tây trước khi Mĩ mang lực lượng sang tham chiến. Sau đó, Đức sẽ điều quân sang phía Đông để bóp chết nước Nga Xô viết.
Tháng 3-1918, Đức bắt đầu mở cuộc tấn công vào mặt trận phía Thy và từ tháng 3 đến tháng 7 thu được một số thắng lợi quan trọng về chiến thuật. Tháng 6, Đức vượt sông Mác Nơ, nhưng không đạt được mục đích vì quân đội Anh, Pháp không bị tiêu diệt trước khi quân đội Mĩ đến. Ngày 15 tháng 7, Đức lại mở cuộc tấn công cuối cùng ở phía Tây, nhưng thất bại.
Ngày 18-7, quân Hiệp ước bắt đầu phản công và đánh lui quân Đức. Trước đó, quân Hiệp ước tổ chức bộ chỉ huy thống nhất do thống chế Phốc chỉ huy. Phe Hiệp ước lại được Mỹ tiếp viện, nên đã đánh bại quân Đức. Chỉ trong ngày đó thôi, 16 tiểu đoàn Đức bị đánh bại, Luđendophơ cho đó là ngày đen tối nhất trong lịch sử quân đội Đức. Quân đội Đức đã kiệt sức lại bị tan rã về tinh thần, không đủ khả năng phòng thủ. Trong nước Đức, cách mạng bùng nổ. Ngày 3-11-1918 cuộc khởi nghĩa nổ ra trên chiến hạm ở Kiên, thành lập Xô Viết. Ngày 9 tháng 11, cách mạng thắng lợi ở Berlin, thành lập nền cộng hòa tư sản.
Theo sau sự thất bại của Đức, các nước đồng minh bị thua nặng phải lần lượt đấu hàng. Ngày 29-9-1918 Bungari đầu hàng Ngày 30–10 Thổ Nhĩ Kì đầu hàng và ngày 2-11 Áo – Hung cũng đầu hàng.
Ngày 1-11-1918, Đức kí hiệp ước đình chiến với phe Hiệp ước ở rừng Compiegne gần Pari. Chính phủ Xô Viết tuyên bố hủy bỏ hòa ước Brét Litôpxeơ, không trả tiền bồi thường chiến tranh và giải phóng một vùng đất đai rộng lớn.
Chiến tranh thế giới lần thứ nhất kết thúc bằng sự thất bại của chủ nghĩa đế quốc Đức. Cách mạng xã hội chủ nghĩa đã thắng lợi ở nước Nga, cao trào cách mạng vô sản phát triển, các dân tộc thuộc địa thức tỉnh
Cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất nổ ra là do những mâu thuẫn của chủ nghĩa đế quốc, do sự phát triển không đều của chủ nghĩa tư bản, do sự tranh chấp của bọn tư bản lùng đoạn để phân chia thế giới và thực hiện âm mưu đàn áp phong trào cách mạng.
Chiến tranh là một thử thách nghiêm trọng đối với tất cả các đảng Xã hội dân chủ, đã vạch trấn chủ nghĩa cơ hội đang thống trị hầu hết các đảng trong Quốc tế II. Chủ nghĩa cơ hội đã phát triển thành chủ nghĩa xã hội sôvanh, công khai bênh vực chủ nghĩa đế quốc, phản bội chủ nghĩa xã hội, đưa Quốc tế II đến phá sản.
Đảng Bônsêvich Nga do Lênin lãnh đạo đã để ra sách lược đúng đắn trong thời kì chiến tranh. Trung thành với sự nghiệp xã hội chủ nghĩa, Đảng đã lãnh đạo giai cấp công nhân và nhân dân lao động nước Nga tiến hành thắng lợi cuộc Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai và cuộc Cách mạng xã hội chủ nghĩa tháng Mười năm 1917.
