Khám phá khu di tích Kim Liên – Quê nội chủ tịch Hồ Chí Minh

Khu di tích Kim Liên là một điểm đến lịch sử và văn hóa quan trọng tại huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Nơi đây gắn liền với tuổi thơ của Bác Hồ và là nguồn cảm hứng lớn lao trong hành trình cách mạng của Người. Hãy cùng web susach.edu.vn khám phá khu di tích Kim Liên, từ ngôi nhà tranh đơn sơ, những kỷ vật lịch sử đến những câu chuyện cảm động về Bác. 

Giới thiệu về khu di tích lịch sử Kim Liên

Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại quê hương tọa lạc tại xã Kim Liên và xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Đây là nơi lưu giữ nhiều tài liệu, hiện vật và không gian văn hóa lịch sử gắn liền với tuổi thơ của Người, bao gồm hai cụm di tích chính và 14 di tích thành phần.

Làng Kim Liên, còn gọi là làng Sen, là quê nội của Hồ Chí Minh. Nằm tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, làng Sen cách thành phố Vinh 16 km. Đây là nơi lưu giữ nhiều kỷ vật và di tích quan trọng về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ. Ngôi nhà của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, cha của Bác Hồ, là một trong những điểm nhấn quan trọng, được dựng lên từ quỹ công của dân làng để vinh danh ông khi đỗ phó bảng năm 1901.

Chỉ cách làng Sen 2 km là làng Hoàng Trù, hay còn gọi là làng Chùa, quê ngoại của Hồ Chí Minh. Đây cũng là nơi Người ra đời và trải qua những năm tháng đầu đời cho đến năm 1895. Ngôi nhà của ông bà ngoại và nhà thờ chi họ Hoàng Xuân vẫn được bảo tồn, giúp du khách hiểu rõ hơn về tuổi thơ của Bác.

Khu di tích lịch sử văn hóa Kim Liên, được xây dựng từ thập niên 1960, đã trở thành một trong bốn khu di tích quan trọng nhất về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 2012, Thủ tướng Chính phủ đã xếp hạng khu di tích này là di tích quốc gia đặc biệt.

Khu lưu niệm Kim Liên không chỉ tôn vinh cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn mang lại cho du khách cơ hội tìm hiểu sâu sắc về lịch sử và văn hóa Việt Nam. Đây là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn khám phá cội nguồn và giá trị truyền thống dân tộc.

Hướng dẫn cách di chuyển tới khu di tích Kim Liên quê Bác

Khu di tích Kim Liên là điểm đến lịch sử quan trọng, thu hút du khách từ khắp nơi. Để đến đây, bạn có thể lựa chọn nhiều phương tiện như taxi, xe khách, xe buýt, xe cá nhân hay tàu hỏa, tùy thuộc vào điểm xuất phát và sở thích cá nhân.

Nếu bạn xuất phát từ thành phố Vinh, việc di chuyển đến khu di tích Kim Liên khá thuận tiện. Bạn sẽ đi theo quốc lộ 46, khi đến km 13, rẽ trái và tiếp tục đi thêm khoảng 1 km nữa là sẽ tới khu di tích lịch sử Kim Liên. Quãng đường này chỉ mất khoảng 30 phút đi xe, rất dễ dàng và nhanh chóng. Đường đi rộng rãi, thoáng đãng, giúp du khách có thể vừa di chuyển vừa ngắm nhìn cảnh quan hai bên đường.

Từ Hà Nội, bạn có thể đi xe khách, xe cá nhân hoặc tàu hỏa để đến Vinh, sau đó tiếp tục hành trình đến Kim Liên. Nếu đi bằng xe cá nhân, bạn sẽ đi theo quốc lộ 1A, khi đến quốc lộ 46 thì rẽ vào và tiếp tục đi thêm 7 km nữa là sẽ tới khu di tích Kim Liên. Quãng đường từ Hà Nội đến Kim Liên khoảng 300 km, mất khoảng 6-7 tiếng di chuyển.

• Xe cá nhân: Nếu đi bằng xe cá nhân, bạn sẽ đi theo quốc lộ 1A, khi đến quốc lộ 46 thì rẽ vào và tiếp tục đi thêm 7 km nữa là sẽ tới khu di tích Kim Liên. Quãng đường từ Hà Nội đến Kim Liên khoảng 300 km, mất khoảng 6-7 tiếng di chuyển. Lộ trình này tuy dài nhưng đường đi khá thuận tiện và dễ dàng theo dõi qua Google Maps.
• Xe khách: Các bến xe Giáp Bát, Nước Ngầm và Mỹ Đình đều có nhiều chuyến xe đi Vinh hàng ngày. Sau khi đến Vinh, bạn có thể tiếp tục di chuyển bằng taxi hoặc xe buýt đến Kim Liên. Thời gian đi xe khách từ Hà Nội đến Vinh thường mất khoảng 6-8 tiếng tùy vào tình trạng giao thông.
• Tàu hỏa: Từ ga Hà Nội, bạn có thể chọn các chuyến tàu SE1, SE3, SE5 đi Vinh. Thời gian di chuyển bằng tàu khoảng 6-7 tiếng. Từ ga Vinh, bạn có thể thuê taxi để di chuyển tiếp đến khu di tích. Tàu hỏa là lựa chọn thoải mái, giúp bạn có thể nghỉ ngơi và ngắm cảnh trên đường đi.

Ngoài các phương tiện cá nhân và xe khách, bạn cũng có thể sử dụng xe buýt nội tỉnh tại Nghệ An. Tuyến xe buýt số 6 từ thành phố Vinh đi Nam Đàn có thể đưa bạn đến gần khu di tích Kim Liên, sau đó bạn có thể đi bộ hoặc thuê xe ôm để vào sâu bên trong. Xe buýt là phương tiện kinh tế và tiện lợi, giúp bạn tiết kiệm chi phí và dễ dàng di chuyển.

Các khu di tích lịch sử tiêu biểu tại Kim Liên

Phần mộ cụ Hoàng Thị Loan

Bà Hoàng Thị Loan (1868 – 1901) là người mẹ Việt Nam tiêu biểu, người đã có công nuôi dạy những người con yêu nước, trong đó có Nguyễn Sinh Cung – sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Phần mộ của bà tọa lạc trên lưng chừng núi Động Tranh, thuộc dãy Đại Huệ, xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Khu mộ được xây dựng từ ngày 19 tháng 5 năm 1984 và hoàn thành vào ngày 16 tháng 5 năm 1985, mang hình dáng khung cửi khổng lồ – biểu tượng cho nghề dệt vải mà bà đã làm để nuôi dưỡng các con.

Xung quanh mộ được ốp bằng đá hoa cương và đá cẩm thạch, tạo nên vẻ đẹp trang nghiêm. Mái mộ được phủ những hòn đá tự nhiên từ núi Đại Huệ, càng tăng thêm phần uy nghiêm. Từ chân núi Động Tranh, lối lên mộ có 269 bậc, tượng trưng cho năm Bác Hồ mất (1969), và lối xuống có 242 bậc, biểu trưng cho năm hài cốt bà được đưa về đây (1942). Trước mộ có 33 bậc xuống sân bia, tượng trưng cho số tuổi của bà Hoàng Thị Loan.

Trên phần mộ, một dàn hoa cách điệu hình khung cửi và hai cụm cây hoa giấy che mát, lấy giống từ Huế – nơi bà qua đời, cùng với các loại cây quý từ khắp các miền đất nước, tạo nên khung cảnh thanh bình và trang trọng.

Ngoài ra, mộ cụ Hà Thị Hy (bà nội của Bác) gần đó được ốp đá granite nâu sẫm, sân lát đá đen, với bốn cột quyết gắn búp sen sứ đỏ thẫm. Sát chân mộ có lư hương bằng đá hoa cương trắng và bia đá đen. Cách mộ bà Hoàng Thị Loan khoảng 100m là mộ cậu Nguyễn Sinh Xin (em trai út của Bác), tạo thành quần thể di tích gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Phần mộ bà Hoàng Thị Loan không chỉ là nơi an nghỉ của người mẹ vĩ đại mà còn là biểu tượng của tình mẫu tử thiêng liêng và lòng kính trọng của nhân dân. Đây là điểm đến tâm linh, lịch sử và văn hóa, thu hút nhiều du khách đến tưởng nhớ và tri ân.

Làng Sen quê Bác 

Cụm di tích làng Sen quê Bác nằm tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, là nơi lưu giữ nhiều kỷ vật và hiện vật quý báu gắn liền với tuổi thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngôi nhà mà Bác từng sống vẫn còn nguyên vẹn với những vật dụng như hai bộ phản gỗ, mâm gỗ sơn đen, chiếc tủ đứng, giường và rương đựng lương thực.

Mặc dù đã trải qua nhiều năm tháng, những hiện vật này vẫn giữ được giá trị lịch sử to lớn, giúp các thế hệ sau hiểu rõ hơn về cuộc sống giản dị và thanh bạch của Người. Đến với làng Sen, du khách còn bị cuốn hút bởi mùi hương thơm ngát của hồ sen, hàng cau xanh mướt xếp hàng thẳng tắp và không gian yên bình, mang đến cảm giác thanh tịnh và thư thái.

Cụm di tích làng Hoàng Trù

Cụm di tích làng Hoàng Trù, hay còn gọi là làng Chùa, nằm tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, là quê ngoại của Chủ tịch Hồ Chí Minh và cũng là nơi Người cất tiếng khóc chào đời. Với diện tích khoảng 3.500 m², cụm di tích này là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử và văn hóa quý báu, là điểm đến quan trọng giúp du khách tìm hiểu sâu hơn về nguồn gốc và thời niên thiếu của vị lãnh tụ vĩ đại.

Tại đây, du khách có thể thăm ngôi nhà ba gian của gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngôi nhà với mái lá và phên nứa đơn sơ là nơi cậu bé Nguyễn Sinh Cung (tên gọi của Bác lúc nhỏ) chào đời và lớn lên. Chính ngôi nhà này đã chứng kiến những năm tháng đầu đời của Bác, đầy ắp kỷ niệm gia đình và quê hương.

Ngoài ra, ngôi nhà của cụ Hoàng Xuân Đường, ông ngoại của Bác Hồ, cũng là một điểm nhấn trong cụm di tích. Ngôi nhà tranh, phía trước và sau che bằng phên nứa, là nơi thể hiện tình cảm yêu thương sâu đậm của ông bà ngoại và gia đình dành cho Bác. Ngôi nhà này lưu giữ nhiều ký ức ấm áp, thể hiện sự gắn bó của Bác với gia đình ngoại.

Không thể không nhắc đến nhà thờ chi họ Hoàng Xuân, được ông Hoàng Xuân Đường dựng vào năm 1882. Nhà thờ này được xây dựng bằng gỗ, mái lợp ngói, là nơi thờ cúng tổ tiên và lưu giữ các giá trị văn hóa, lịch sử của dòng họ Hoàng Xuân.

Cụm di tích làng Hoàng Trù là điểm dừng chân không thể bỏ qua khi khám phá di tích Kim Liên. Nơi đây không chỉ giúp du khách hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn mang đến trải nghiệm sâu sắc về tình cảm gia đình, lòng yêu quê hương và sự gắn bó với cội nguồn.

Ngôi nhà cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc

Ngôi nhà cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc tại làng Sen, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, là một trong những di tích lịch sử quan trọng, gắn bó với thời niên thiếu của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngôi nhà lá 5 gian này được dân làng dựng lên từ quỹ công để vinh danh ông Nguyễn Sinh Sắc sau khi ông đỗ phó bảng trong kỳ thi Hội năm 1901, mang lại niềm tự hào lớn cho cả làng.

Lối vào ngôi nhà được trang trí bởi hai hàng râm bụt xanh mướt. Trước nhà là hai sân nhỏ và một thửa vườn, bao quanh bởi hàng rào râm bụt, tạo nên một khung cảnh mộc mạc và yên bình. Kế bên ngôi nhà chính là một nhà ngang được sử dụng làm bếp.

Hai gian đầu tiên của ngôi nhà được dùng để đặt bàn thờ và tiếp khách. Gian thứ ba là nơi ở của bà Nguyễn Thị Thanh, chị cả của Bác Hồ. Gian thứ tư là nơi nghỉ của cụ Nguyễn Sinh Sắc, với bộ phản gỗ kê bên cửa sổ chính và chiếc án thư, nơi ông dạy các con học chữ và mời bà con đến uống nước trà xanh vào buổi tối.

Gian thứ năm chỉ kê một bộ phản đơn giản, là nơi nghỉ ngơi của ông Nguyễn Sinh Khiêm và Nguyễn Sinh Cung (Bác Hồ). Ngôi nhà vẫn còn lưu giữ nhiều kỷ vật quý báu như hai bộ phản gỗ, chiếc giường của bà Thanh, chiếc rương đựng lương thực, chiếc tủ đứng hai ngăn và chiếc mâm gỗ sơn đen.

Bác Hồ đã sống tại đây trong những năm tháng tuổi thiếu niên từ cuối năm 1901 đến giữa năm 1906, nơi đã chứng kiến sự hình thành lòng yêu nước và nhận thức về thời cuộc của Người. Sau hơn nửa thế kỷ bôn ba tìm đường cứu nước, Bác Hồ đã trở về thăm lại làng Sen hai lần vào các năm 1957 và 1961. Ngôi nhà cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc không chỉ là nơi chứa đựng những kỷ niệm thời thơ ấu của Bác Hồ mà còn là biểu tượng của lòng hiếu học, tình yêu nước và sự kiên cường của gia đình Người.

Các hoạt động lễ hội đặc sắc tổ chức ở quê Bác

Hàng năm, vào những ngày lễ trọng đại, đặc biệt là dịp sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh (ngày 19/5), người dân từ khắp mọi miền đất nước lại đổ về khu di tích Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An để tưởng nhớ công lao to lớn của Người.

Một trong những hoạt động nổi bật nhất là Lễ hội Làng Sen, bắt nguồn từ “Liên hoan tiếng hát Làng Sen”. Lễ hội này không chỉ là dịp để tri ân Bác Hồ mà còn là cơ hội để cộng đồng thể hiện lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc qua các hoạt động văn hóa, nghệ thuật đặc sắc.

Ngoài ra, những năm gần đây, huyện Nam Đàn đã tổ chức các buổi trình diễn dân ca ví, dặm Nghệ Tĩnh – Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, tại khu di tích Kim Liên vào mỗi cuối tuần, đặc biệt là vào các dịp lễ lớn. Những buổi trình diễn này không chỉ giúp du khách thêm hiểu biết về văn hóa dân gian đặc sắc của vùng đất Nghệ An mà còn tạo không khí gần gũi, ấm cúng, đậm chất quê hương.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học đặc biệt, ngày 10/5/2012, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định xếp hạng khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Kim Liên là di tích quốc gia đặc biệt (theo Quyết định số 548/QĐ-TTg).

Đây là sự công nhận xứng đáng cho một địa danh đã và đang gìn giữ những giá trị tinh thần vô giá, gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của vị lãnh tụ vĩ đại Hồ Chí Minh. Tham gia các hoạt động lễ hội tại quê Bác, du khách không chỉ được trải nghiệm những nét đẹp văn hóa đặc sắc mà còn cảm nhận được sự trang nghiêm, lòng biết ơn và niềm tự hào về truyền thống lịch sử dân tộc.

Giá trị lịch sử của khu di tích Kim Liên

Khu di tích Kim Liên, nằm tại xã Kim Liên và xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, là một trong những địa danh quan trọng nhất liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây không chỉ là nơi lưu giữ những kỷ niệm về tuổi thơ của Người mà còn là nguồn cội hình thành nên tư tưởng và nhân cách của vị lãnh tụ vĩ đại.

Với diện tích hơn 200 ha, khu di tích bao gồm hai cụm chính và 14 di tích thành phần. Các di tích này không chỉ đơn thuần là những công trình kiến trúc mà còn là những chứng nhân lịch sử, mang đậm dấu ấn của thời gian và cuộc đời Hồ Chí Minh.

Tại làng Sen, quê nội của Bác, du khách có thể thăm ngôi nhà ba gian lợp lá đơn sơ, nơi cậu bé Nguyễn Sinh Cung (tên gọi lúc nhỏ của Hồ Chí Minh) cất tiếng khóc chào đời và lớn lên trong tình yêu thương của gia đình. Ngôi nhà này, cùng với những kỷ vật gia đình như chiếc giường, bộ phản gỗ và các vật dụng sinh hoạt hàng ngày, phản ánh rõ nét cuộc sống giản dị nhưng đầy tình cảm của gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Cách làng Sen khoảng 2 km là làng Hoàng Trù, quê ngoại của Bác. Đây cũng là nơi Người sống những năm tháng đầu đời cho đến năm 1895. Ngôi nhà của cụ Hoàng Xuân Đường, ông ngoại của Bác, và nhà thờ chi họ Hoàng Xuân được dựng lên từ năm 1882, vẫn được bảo tồn nguyên vẹn. Những ngôi nhà này không chỉ là nơi lưu giữ những kỷ niệm gia đình mà còn là nơi nuôi dưỡng tinh thần yêu nước và ý chí đấu tranh của Hồ Chí Minh.

Mảnh đất Nghệ An, đặc biệt là vùng lòng chảo sông Lam, luôn tự hào với truyền thống văn hóa và lịch sử phong phú. Nhà sử học Phan Huy Chú từng ca ngợi: “Nghệ An núi cao sông sâu, phong tục trọng hậu, cảnh tượng tươi sáng… Người thì thuần hòa mà chăm học, sản vật thì nhiều thứ quý của lạ…”. Chính môi trường giàu truyền thống này đã đóng góp quan trọng vào việc hình thành tư tưởng và phong cách của Hồ Chí Minh.

Khu di tích Kim Liên không chỉ là nơi ghi dấu những kỷ niệm tuổi thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn là nơi bảo tồn và phát huy những giá trị lịch sử và văn hóa quý báu. Từ những câu chuyện giản dị về gia đình đến những hiện vật lịch sử đầy ý nghĩa, khu di tích này mang trong mình sức mạnh giáo dục to lớn về lòng yêu nước và tinh thần cách mạng cho các thế hệ mai sau.

Năm 2012, khu di tích Kim Liên được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt, khẳng định tầm quan trọng và giá trị to lớn của nơi này trong lịch sử và văn hóa Việt Nam. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của khu di tích không chỉ là nhiệm vụ của địa phương mà còn là trách nhiệm của toàn quốc, nhằm lan tỏa tư tưởng và tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh đến mọi tầng lớp nhân dân, trong nước và quốc tế.

Khám phá những địa điểm du lịch gần di tích Kim Liên

Di tích Kim Liên là điểm đến thu hút đông đảo du khách mỗi năm. Bên cạnh việc khám phá nơi này, du khách còn có thể tham quan nhiều địa điểm du lịch hấp dẫn khác gần đó, tạo nên một hành trình đầy thú vị và ý nghĩa.

Biển Cửa Lò

Chỉ cách di tích Kim Liên khoảng 30km, biển Cửa Lò là điểm đến lý tưởng cho du khách muốn tận hưởng không gian biển trong lành, mát mẻ. Với bãi cát trắng mịn, nước biển trong xanh và hải sản tươi ngon, Cửa Lò là nơi du khách có thể thư giãn và thưởng thức các món ăn đặc sản biển.

Chùa Đại Tuệ

Chùa Đại Tuệ, nằm trên núi Đại Huệ, cách di tích Kim Liên khoảng 15km, là một trong những ngôi chùa cổ kính và linh thiêng của Nghệ An. Đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, tĩnh tâm trong không gian yên bình mà còn có thể ngắm nhìn toàn cảnh thiên nhiên hùng vĩ từ trên cao.

Thác Khe Kèm

Thác Khe Kèm, thuộc huyện Con Cuông, cách di tích Kim Liên khoảng 70km, là một điểm đến thú vị cho những ai yêu thích thiên nhiên. Thác nước cao, trong xanh và mát lạnh, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, là nơi lý tưởng để du khách tận hưởng không khí trong lành và tắm mát.

Làng nghề tương Nam Đàn

Làng nghề tương Nam Đàn, cách di tích Kim Liên khoảng 10km, là nơi sản xuất tương truyền thống nổi tiếng. Du khách có thể tham quan quy trình làm tương, thưởng thức hương vị đặc trưng và mua về làm quà cho người thân, bạn bè.

Khu du lịch sinh thái Eo Gió

Khu du lịch sinh thái Eo Gió, cách di tích Kim Liên khoảng 20km, là điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên hoang sơ và yên tĩnh. Eo Gió nổi bật với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, không khí trong lành và các hoạt động giải trí ngoài trời hấp dẫn như trekking, cắm trại và ngắm cảnh.

Khu di tích Kim Liên không chỉ là một điểm đến lịch sử mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa, tinh thần lớn lao của dân tộc Việt Nam. Qua bài viết này trên susach.edu.vn, hy vọng rằng bạn đã có được cái nhìn sâu sắc và toàn diện về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại quê hương Người. Đừng bỏ lỡ cơ hội đến thăm khu di tích Kim Liên để cảm nhận tinh thần yêu nước, sự giản dị và lòng kiên trì của Bác. Hãy lên kế hoạch cho chuyến đi của bạn và trải nghiệm những khoảnh khắc đầy ý nghĩa tại vùng đất linh thiêng này.