Ca dao tục ngữ ru con là phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian Việt Nam, không chỉ giúp bé ngủ ngon mà còn truyền tải những giá trị giáo dục sâu sắc. Bài viết này sẽ giới thiệu những câu ca dao ru con hay nhất và khám phá ý nghĩa của chúng trong đời sống hiện đại.
Những câu ca dao tục ngữ về ru con ngủ hay nhất
- Ru con a hả, a hà,
Con nín mẹ hả, con la mẹ buồn. - Ru con, con ngủ cho lành,
Để mẹ gánh nước rửa bành cho voi.
Muốn coi lên núi mà coi,
Coi bà Triệu tướng cởi voi đánh cồng. - Ru con, con ngủ cho lâu,
Để mẹ đi cấy ruộng sâu lâu về.
Ru con, con ngủ cho mê,
Mẹ còn lo chuyện lê thê kéo cày. - Ru con, con ngủ cho say,
Mẹ còn vất vả chân tay ngoài đồng.
Ru con, con ngủ cho nồng,
Mẹ còn nhổ mạ trả công cho người. - Ru con, con ngủ cho say,
Để u dệt vải cho thầy nhuộm nâu.
Cắt quần cắt áo u khâu,
Để thầy con mặc cày bừa mùa chiêm.
- Ru em buồn ngủ buồn nghê,
Con tằm chín đỏ, con dê chín muồi.
Con tằm chín đỏ để lại mà nuôi,
Con dê chín muồi làm thịt mà ăn. - Ru em cho thét cho muồi,
Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu.
Mua vôi Chợ Quán, Chợ Cầu,
Mua cau Nam Phổ, mua trầu Chợ Dinh.
Chợ Dinh bán áo con trai,
Triều Sơn bán nón, Mậu Tài bán kim. - Ru em, em hãy nín đi,
Kẻo mà mẹ đánh em thì phải đau.
Em đau chị cũng buồn rầu,
Bé mồm bé miệng nín mau tức thì. - Ru hời ru hỡi là ru,
Bên cạn thì chống, bên su thì chèo.
Hai tay em vừa chống vừa chèo,
Không ai tát nước đỡ nghèo một phen. - Trăm hoa đua nở tháng Giêng,
Có bông hoa cải nở riêng tháng mười.
Trăm cánh hoa cười,
Trăm nụ hoa nở mùa xuân sang.
Đàn con yến trắng, dập dìu đàn ong,
Con chim kia sao khéo não nùng!
Cuốc kêu gióng giả như nung dạ sầu,
Gió nam hây hẩy ban chiều.
Một đàn bướm trắng dập dìu trên non,
Đêm đông trường, nghe vượn ru con.
Vượn hát ru con, cá khe lẩn bóng,
Chim buồn cõi câ.
Kìa quân tử trúc, dạ này bâng khuâng…
Em như hoa thơm mọc góc rừng. - Ví dầu cầu ván đóng đinh,
Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi.
Khó đi mượn chén ăn cơm,
Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi.
Kéo chơi ba tiếng đờn cò,
Đứt dây đứt nhợ quên hò sự sang.
Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng,
Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về. - Ví dầu cầu ván đóng đinh,
Cầu tre lắc lẻo ghập ghềnh khó đi.
Ví dầu mẹ chẳng có chi,
Chỉ con với mẹ chẳng khi nào rời.
- Ầu ơ, ví dầu cầu ván đóng đinh,
Cầu tre lắc lẻo gập ghềnh khó đi.
Khó đi mẹ dắt con đi,
Con đi trường học, mẹ đi trường đời. - Ầu ơ, ví dầu tình bậu muốn thôi,
Bậu gieo tiếng dữ, bậu ra đi.
Bậu ra bậu lấy quan ba,
Cầm tay bậu lại quét nhà nấu cơm.
Ầu ơ, nấu cơm thì phải nấu canh,
Bỏ tiêu cho ngọt, bỏ hành cho thơm. - Cái cò đi đón cơn mưa,
Tối tăm mù mịt ai đưa cò về?
Cò về thăm quán cùng quê,
Thăm cha thăm mẹ, cò về thăm anh. - Gió mùa thu… Mẹ ru con ngủ,
Năm canh chầy thức đủ vừa năm.
Hỡi chàng… chàng ơi!
Hỡi người… người ơi!
Em nhớ tới chàng… Em nhớ tới chàng!
Hãy nín! nín đi con!
Hãy ngủ! ngủ đi con!
Con hời… con hỡi…
Con hỡi… con hời… hỡi con! - Cái ngủ mày ngủ cho ngoan,
Để mẹ đi cấy đồng xa trưa về.
Bắt được con cá rô trê,
Thòng cổ mang về cho cái ngủ ăn.
Cái ngủ ăn không hết để dành đến tết mùng ba,
Mèo già bắt được mèo ốm phải đòn,
Mèo con ăn vạ, con quạ chết trôi,
Con ruồi đứt cánh, đòn gánh có mấu,
Cây trẩu có hoa, cây cà có trái,
Con gái có chồng, đàn ông có vợ,
Kẻ chợ có con. - À ơi…
Cái cò cái vạc cái nông,
Sao mày dẫm lúa nhà ông hỡi cò?
Không không, tôi đứng trên bờ,
Mẹ con cái diệc đổ thừa cho tôi. - Ai đi bờ đổ xạc xào,
Phất phơ dẻ áo, hình dung trò ba đi học đường xa.
Cơm canh ai nấu, cửa nhà lo ai lo,
Cửa nhà có con ba trầu cau, con bốn hừ là rượu trà năm.
Một trăm chìa khóa con sáu cầm,
Giang sang bảy giữ hừ là tảo tần lo tám lo,
Con chín xách nước đổ vò,
Con mười sửa soạn đưa đò đi anh đi. - Đèn Sài Gòn, ngọn xanh, ngọn đỏ,
Đèn Mỹ Tho, ngọn tỏ, ngọn lu.
Anh về anh học chữ nhu,
Chín trăng em đợi, mười thu em chờ.
- Ru con a hả, a hà,
Con nín mẹ hả, con la mẹ buồn. - Ru con, con ngủ cho lành,
Cho mẹ gánh nước rửa bành cho voi.
Muốn coi lên núi mà coi,
Coi bà Triệu tướng cởi voi đánh cồng. - Ru con, con ngủ cho lâu,
Để mẹ đi cấy ruộng sâu lâu về.
Ru con, con ngủ cho mê,
Mẹ còn lo chuyện lê thê kéo cày.
Ru con, con ngủ cho say,
Mẹ còn vất vả chân tay ngoài đồng.
Ru con, con ngủ cho nồng,
Mẹ còn nhổ mạ trả công cho người. - Ru con, con ngủ cho say,
Để u dệt vải cho thầy nhuộm nâu.
Cắt quần cắt áo u khâu,
Để thầy con mặc cày bừa mùa chiêm. - Ru em cho thét cho muồi,
Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu.
Mua vôi Chợ Quán, Chợ Cầu,
Mua cau Nam Phổ, mua trầu Chợ Dinh.
Chợ Dinh bán áo con trai,
Triều Sơn bán nón, Mậu Tài bán kim. - À ơi… à ơi…
Mình đỏ như lửa,
Bụng chứa nước đầy,
Ai gọi cứu hoả?
Có ngay, có ngay… - Cái cò là cái cò quăm,
Chưa đi đến chợ đã chăm ăn quà.
Ăn từ bánh đúc bánh đa,
Củ từ khoai nướng, liền cả cháo kê.
Ăn xong dở dậy đi về,
Thấy hàng chả chuột, lại lê chân vào.
“Cặp này bà bán ra sao?
Ba đồng một chục, đời nào tôi mua?”
Nói dối rằng mua cho chồng,
Ra đến ngoài đồng, ngả nón xuống ăn.
Về nhà con khóc bằn ngoăn,
“Nào mẹ đi chợ, có ăn quà gì?
Cơm chín con dọn con ăn,
Mẹ còn đau quặn, đau quăn dạ này.” - Cái Bống là cái bồng bang,
Mẹ Bống yêu Bống, Bống càng làm thơ.
Mẹ Bống yêu Bống bao giờ,
Để cho cái Bống làm thơ cả ngày.
Cái Bống là cái Bống bình,
Thổi cơm gánh nước, một mình Bống ơi.
Khách vào khách hãy ngồi chơi,
Để tôi đi chợ mua vôi ăn trầu.
Hàng trầu đã hết từ lâu,
Hàng vôi còn đợi, bắc cầu mới sang. - Ru em, em hãy nín đi,
Kẻo mà mẹ đánh em thì phải đau.
Em đau chị cũng buồn rầu,
Bé mồm bé miệng nín mau tức thì.
- Dí dầu cầu ván đóng đinh,
Cầu tre lắc lẻo gập ghềnh khó đi.
Khó đi mượn chén ăn cơm,
Mượn ly uống rượu, mượn đờn kéo chơi.
Kéo chơi ba tiếng đờn cò,
Đứt dây đứt nhợ quên hò xự xang.
Ví dầu thiếp chẳng yêu chàng,
Xin đưa thiếp xuống đò ngang thiếp về. - Con cò, cò bay lả, lả, bay la,
Bay từ từ cửa phủ,
Bay ra, ra cánh đồng.
Tình tính tang, là tang tính tình,
Duyên tình rằng, ấy duyên tình ơi,
Rằng có nhớ, nhớ hay chăng?
Rằng có biết biết hay chăng? - Ru hời ru hỡi là ru,
Bên cạn thì chống, bên su thì chèo.
Ý nghĩa của những câu ca dao tục ngữ về du con ngủ
Ca dao và tục ngữ về “du con ngủ” thường phản ánh những quan điểm và triết lý của người Việt về việc chăm sóc trẻ em, đặc biệt là sự cần thiết của giấc ngủ đối với sự phát triển và sức khỏe của trẻ. Dưới đây là một số ý nghĩa chung mà các câu ca dao, tục ngữ về chủ đề này thường mang lại:
- Giá trị của giấc ngủ đối với trẻ em: Những câu ca dao thường nhấn mạnh tầm quan trọng của giấc ngủ trong sự phát triển của trẻ. Giấc ngủ đủ và chất lượng giúp trẻ có sức khỏe tốt, phát triển thể chất và trí tuệ.
- Sự chăm sóc và tình yêu thương của cha mẹ: Ca dao và tục ngữ thường phản ánh tình yêu và sự quan tâm của cha mẹ đối với giấc ngủ của con. Việc chăm sóc trẻ để có giấc ngủ ngon là biểu hiện của tình yêu thương và trách nhiệm của cha mẹ.
- Cảnh báo về những thói quen không tốt: Một số câu ca dao có thể chỉ ra những thói quen không tốt liên quan đến giấc ngủ, như việc trẻ không ngủ đủ giấc hoặc bị quấy rầy khi ngủ. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và tâm lý của trẻ.
- Tính truyền thống và văn hóa: Những câu ca dao, tục ngữ này cũng phản ánh các giá trị văn hóa truyền thống của người Việt về việc nuôi dạy con cái. Chúng thể hiện cách mà xã hội truyền thống coi trọng việc chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Những câu ca dao và tục ngữ về “du con ngủ” không chỉ là những lời khuyên về việc chăm sóc trẻ mà còn là sự thể hiện những giá trị và quan niệm của người Việt trong việc nuôi dạy con cái.
Ca dao tục ngữ về ru con ảnh hưởng gì đến văn hoá xã hội này nay?
Ca dao và tục ngữ về ru con đã có ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa và xã hội Việt Nam, cả trong quá khứ và hiện tại. Dưới đây là một số ảnh hưởng chính mà những câu ca dao, tục ngữ này có thể mang lại đến văn hóa xã hội ngày nay:
Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp: Những câu ca dao và tục ngữ về ru con góp phần bảo tồn di sản văn hóa dân gian. Chúng phản ánh những quan niệm, giá trị và thói quen của cha ông về việc chăm sóc và nuôi dạy trẻ em. Sự lưu giữ và truyền lại các câu ca dao này giúp gìn giữ văn hóa truyền thống và tạo cơ hội để thế hệ trẻ hiểu và trân trọng di sản văn hóa của ông cha.
Xây dựng quan niệm về chăm sóc trẻ em: Ca dao và tục ngữ về ru con thường thể hiện những quan điểm truyền thống về cách nuôi dạy và chăm sóc trẻ. Những quan điểm này có thể ảnh hưởng đến cách mà cha mẹ và gia đình hiện đại tiếp cận việc chăm sóc con cái, dù có sự thay đổi và hiện đại hóa trong phương pháp nuôi dạy.
Tạo nên hình ảnh lý tưởng về gia đình và tình cảm: Những câu ca dao về ru con thường thể hiện hình ảnh người mẹ, người cha đầy yêu thương và chăm sóc. Chúng góp phần xây dựng hình ảnh lý tưởng về gia đình và tình cảm gia đình trong xã hội hiện đại, nhấn mạnh tầm quan trọng của tình yêu và sự quan tâm trong việc nuôi dạy con cái.
Giáo dục và truyền cảm hứng: Những câu ca dao, tục ngữ này có thể được sử dụng trong giáo dục và giảng dạy, không chỉ để dạy trẻ về giá trị văn hóa truyền thống mà còn để truyền cảm hứng cho các bậc cha mẹ về cách chăm sóc và nuôi dạy con cái.
Tác động đến nghệ thuật và truyền thông: Ca dao và tục ngữ về ru con cũng ảnh hưởng đến nghệ thuật, văn học và truyền thông hiện đại. Chúng thường được đưa vào các bài hát, thơ ca và các sản phẩm văn hóa khác, góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần và văn hóa của xã hội.
Như vậy, ca dao và tục ngữ về ru con không chỉ là những di sản văn hóa quý giá mà còn có ảnh hưởng lâu dài đến các giá trị, thói quen và quan niệm trong xã hội hiện đại.
Ca dao tục ngữ ru con không chỉ là những câu hát truyền thống, mà còn mang ý nghĩa giáo dục và văn hóa quan trọng. Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu thêm về giá trị của những câu hát ru này và tầm quan trọng của chúng trong việc gìn giữ di sản văn hóa.