Thời kì Nam Bắc Triều (420 – 589)
1. Nam triều
Lưu Dụ cướp ngôi của Đông Tấn, lập nên một triều đại mới gọi là Tống (420-479)
Năm 479, một viên tướng của Tống là Tiêu Đạo Thành truất ngôi của Tống, lên làm vua, lập nên triều Tề (479–502).
Năm 502, một người trong họ tên là Tiêu Diễn khởi binh lật đổ triều Tề, lên làm vua, đổi tên nước là Lương (502–557). Năm 548, một hàng tướng của Đông Ngụy (Bắc Triều) là Hầu Cảnh lại phân Lương. Năm 549, Hầu Cảnh chiếm được kinh đô Kiến Khang, Tiêu Diễn bị chết đói trong khi bị bao vây. Năm 551, Hầu Cảnh truất ngôi nhà Lương, tự lập làm Hán đế, nhưng sang năm 552 bị thất bại và bị bộ hạ giết chết. Nhà Lương được khỏi phục và tồn tại thoi thóp mấy năm nữa.
Năm 557, một viên tướng có công lớn trong việc đánh bại Hầu Cảnh là Trần Bá Tiên bắt vua Lương phải “nhường ngôi” cho mình, lập nên triều Trần (557–589). Đến năm 589, Trần bị triều Tuỳ ở miền Bắc tiêu diệt.
Bốn triều đại Tống, Tê, Lương, Trần đều chỉ thống trị được miền Nam và đều đóng đô ở Kiến Khang nên được gọi chung là Nam triều.
2. Bắc triều
Khi Lưu Dụ lập triều Tống ở miền Nam thì ở miền Bắc, tình hình chia cắt vẫn còn trầm trọng. Năm 439, nước Bắc Ngụy của tộc Tiên Tỉ thống nhất được miền Bắc Trung Quốc, đóng đô ở Bình Thành (Sơn Tây), đến năm 494 thì dời đến Lạc Dương.
Các vua Bắc Ngụy, nhất là Hiếu Văn đế (471 – 499) tích cực thi hành chính sách Hán hoá như đổi họ Tiên Ti thành họ Hán tộc, bỏ y phục kiểu Tiên Ti, cấm dùng tiếng Tiên Ti ở triều đình, đặt chế độ quan lại như các triều đại phong kiến Hán tộc, lại hết sức chú trọng nền kinh tế nông nghiệp, do đó lần đầu tiên đã ban hành chế độ quan điển. Tuy vậy, do cuộc đấu tranh trong cung đình, năm 535, Bắc Ngụy lại chia thành hai nước là Đông Ngụy và Tây Ngụy. Năm 550, Bắc Tề thay thế Đông Ngụy. Năm 557, Tây Ngụy cũng bị Bắc Chu cướp ngôi. Năm 577, Bắc Chu diệt Bắc Tề. Năm 581, một ngoại thích tên là Dương Kiên đã giành ngôi của Bắc Chu, hiệu là Văn đế, đổi tên nước là Tuỳ, đóng đô ở Trường An.
Lúc bấy giờ vua Trần ở miền Nam đang say đắm hoan lạc, thế nước rất yếu. Nam 589, Tuỳ đem 50 vạn quân vượt Trường Giang tiêu diệt Trần, Trung Quốc lại được thống nhất.
